Jak prawidłowo myć i pielęgnować groby - Poradnik profesjonalisty

1. Nagrobki granitowe — trwałość i łatwość pielęgnacji

Granit to najczęściej wybierany materiał na nagrobki ze względu na swoją odporność na czynniki atmosferyczne, niską nasiąkliwość i gładką strukturę.

Jak czyścić granit?

• Do mycia wystarczy letnia woda z dodatkiem łagodnego detergentu, np. płynu do naczyń lub mydła w płynie.
• W przypadku silniejszych zabrudzeń (mchy, naloty, sadza) można użyć specjalistycznych środków do kamienia naturalnego o neutralnym pH (np. produkty dedykowane do granitu i marmuru).
• Należy unikać środków zawierających kwasy, amoniak, chlor lub wybielacze, które mogą zmatowić powierzchnię.

Czy można użyć myjki ciśnieniowej? Tak, ale z umiarem.

• Używaj niskiego ciśnienia (do ok. 100 bar) i szerokiego strumienia wody.
• Zachowaj odległość co najmniej 30–40 cm od powierzchni kamienia.
• Nie kieruj strumienia wody bezpośrednio na spoiny lub litery — może to prowadzić do ich wypłukania.

Dodatkowa pielęgnacja: Po umyciu warto zastosować impregnat do granitu, który zabezpieczy kamień przed wilgocią i zabrudzeniami, a także podkreśli jego kolor.

2. Nagrobki marmurowe — piękne, lecz wymagające delikatności

Marmur to materiał wyjątkowo elegancki, lecz bardziej podatny na działanie kwasów, wilgoci i czynników atmosferycznych.

Jak czyścić marmur?

• Stosuj tylko miękkie ściereczki lub gąbki oraz wodę z delikatnym środkiem neutralnym (pH 7).
• Unikaj kwaśnych środków (np. octu, cytryny) oraz agresywnych detergentów – mogą one trwale uszkodzić powierzchnię.
• W przypadku tłustych plam lub porostów użyj środków do czyszczenia marmuru dostępnych w sklepach z chemią kamieniarską.

Czy można użyć myjki ciśnieniowej?
⚠️ Nie zaleca się.
Silny strumień wody może wniknąć w mikropory marmuru i spowodować odpryski lub pęknięcia. Lepiej stosować ręczne mycie i dokładne spłukanie czystą wodą.

Dodatkowa pielęgnacja:
Po czyszczeniu można użyć specjalnych past lub impregnatów do marmuru, które nadają połysk i ograniczają wchłanianie zabrudzeń.

3. Nagrobki z piaskowca — naturalny, lecz chłonny materiał

Piaskowiec ma piękną, surową strukturę, ale jest bardzo nasiąkliwy i chłonny, przez co łatwo ulega zabrudzeniom, porastaniu mchem i erozji.

Jak czyścić piaskowiec?

Używaj tylko miękkiej szczotki z włosia oraz wody z dodatkiem delikatnego detergentu.

W przypadku osadów biologicznych (mchy, glony) można zastosować środki biobójcze przeznaczone do kamienia naturalnego.

Nie stosuj mydła, wosków ani tłustych substancji — mogą zostawiać smugi.

Czy można użyć myjki ciśnieniowej?
⚠️ Tylko wyjątkowo, z bardzo niskim ciśnieniem (poniżej 80 bar). Piaskowiec łatwo się kruszy, dlatego silny strumień wody może go nieodwracalnie uszkodzić.

Dodatkowa pielęgnacja:
Po umyciu warto zaimpregnować powierzchnię specjalnym impregnatem hydrofobowym, który ograniczy wchłanianie wody i ułatwi przyszłe czyszczenie.

4. Nagrobki z lastryka — tradycyjne, ale wymagające uwagi

Lastryko (sztuczny kamień z cementu i kruszywa) jest wciąż spotykane na wielu starszych cmentarzach. Choć trwałe, wymaga ostrożnego podejścia przy myciu.

Jak czyścić lastryko?

• Najlepiej sprawdza się roztwór wody z płynem do naczyń lub łagodny środek alkaliczny (pH > 7).
• Zabrudzenia z porostów i sadzy można usunąć miękką szczotką.
• Nie stosuj środków kwasowych (np. do usuwania kamienia), ponieważ mogą reagować z cementem i prowadzić do odbarwień.

Czy można użyć myjki ciśnieniowej?
✅ Tak, ale z ograniczeniem. Używaj maksymalnie 100 bar, zachowując dystans i szeroki strumień wody. Unikaj kierowania wody bezpośrednio w pęknięcia lub szczeliny.

Dodatkowa pielęgnacja:
Po oczyszczeniu można zastosować preparat impregnujący do betonu lub lastryka, który zmniejszy nasiąkliwość i zapobiegnie pojawianiu się glonów.

Dodatkowe wskazówki dotyczące czyszczenia grobów

• Nie stosuj druciaków ani twardych szczotek, które mogą zarysować powierzchnię.
• Nie używaj środków do czyszczenia łazienek, toalet, ani uniwersalnych odplamiaczy — zawierają kwasy i wybielacze.
• Regularność ma kluczowe znaczenie — lepiej myć pomnik kilka razy w roku niż raz na kilka lat agresywnie.
• Do czyszczenia liter i elementów metalowych (np. krzyży, ramek) używaj preparatów do metali lub pasty z sody oczyszczonej i wody.
• W miesiącach zimowych unikaj używania gorącej wody – gwałtowne zmiany temperatury mogą powodować mikropęknięcia w kamieniu.